Eskiden spor için sadece vücut yapısının, kasların ve genetik kalıtımın önemli olduğu söylenirdi. -maalesef ki Türkiye'de hala böyle söyleniyor- Oysa ki sporcular bu tabuları yıktılar. Mesela 2008 Pekin olimpiyatlarını göz önüne alırsak çoğu zaman bunun aksi yönünde sonuçlar çıktı. Kısa mesafe koşularında uzun boy dezavantajdır diye düşünülüyordu ki en uzun atlet olan Usain Bolt 1.97 boyuyla birinci oldu. Bir makalede okuduğuma göre Usain Bolt'un kısa mesafe için fazla uzun olduğu yazılıyordu. Bunun tam tersi de uzun mesafe koşucuları için uzun boylu uzun bacaklı olunması gerektiği savunulur. Yine Pekin Olimpiyatları 5.000 - 10.000 metre erkeklerde gördük ki kısa boylu atletler gayet rahat ilk üçe giriyorlar. Ayrıca Osaka 2007 200 metre finallerinde 1.73'lük Tyson Gay kendisinden 24 santim uzun olan 1,97'lik Usain Bolt'u geçerek dünya şampiyonu oldu. Bir çok yorumcu 200 metrede uzun boyu avantajlı buluyordu.
Formda olmak, kaslı ve kuvvetli olmak kesinlikle ve kesinlikle önemlidir bundan bahsetmiyoruz, benim bahsettiğim genetiğin bu konuda çok az rol oynaması...
Onun dışında bir tabu daha vardır. Yaş!? Herkes 32- 33 yaşlarına gelen kişilerin artık bırakmasını ve bir şey yapamayacağını savunur. Ama yine Pekin 2008'de o muhteşem kadın Dara Torres bize göstermiştir ki, yaş hiç bir zaman engel değildir. Dara Torres 41 yaşında yüzmede gümüş madalya kazandı. Birinci ile üçüncünün yaşlarını topladığınızda anca 41 ediyor. ?!
Peki yaş ve genetik değilse asıl performansı etkileyen ne?
Vücut ve antremanı geçtiğimizi varsayaraktan anlatıyorum.
İşte birinci etken...
Hedef Büyütmek
Micheal Phelps Olimpiyatlara giderken 8 altın madalya hedefi koymuştu. 8 !?
Bu hedefi koymasının bir kaç nedeni vardı. Hem olimpiyat tarihine geçmek istiyor hemde 8 milyon dolar kazanmak istiyor. Zira sponsoru 8 madalyaya ulaşırsa 8 milyon dolar vereceğini olimpiyat öncesi açıklamıştı. (Wow!) Öyle ya da böyle bu adam büyük bir hedef koydu ve 7 dünya rekoru 1 Olimpiyat rekoru ile 8 altın madalya kazanarak dünya tarihine geçti. Size Phelps'le ilgili esprili bir resim göstermek istiyorum
Sizce Phelps 1 altın madalya hedefi koysa 8 altın madalya alabilir miydi? Hiç sanmıyorum, gelin sebebini açıklayayım.
Beynimizde 100 milyar nöron (sinir hücresi) vardır ve bunlar bize hizmet etmeyi beklemektedir. Peki bunlar neye göre çalışır? Bizim hedeflerimize göre...
Beyin tanımlamış bir hedefe sahip olduğunda; amacına ulaşınaya kadar yoğunlaşmakta, yönlenmekte; tekrar yoğunlaşmakta ve tekrar yönlenmektedir.
Tanınmlanmış bir hedefi yoksa beynin enerjisi boşa harcanmaktadır.
Tony Robbins
Tanınmlanmış bir hedefi yoksa beynin enerjisi boşa harcanmaktadır.
Tony Robbins
Beyin ayda 50YTL kazanma fikri ile ayda 4 milyon lira kazanma fikri arasında bir fark görmez. Ama siz 4 milyon lira hedef koyarsanız size ona göre fikirler verecektir. Ayda 4 milyon lira kazanacağınızı söylemiyorum -bu arada niye olmasın?- sadece bu hedefi koyduğunuzda beyniniz olağanüstü çalışacaktır.
Gelin bir deneme yapalım
Ben seminerlerimde bu konuyu daha iyi anlamaları için insanlara hemen bir alıştırma yaptırırım. Yanımda olsaydınız hemen denerdik ama isterseniz tek başınıza da deneyebilirsiniz. Öncelikle ayağa kalkın ve bir atlama çizgisi belirleyin. Şimdi atlayabildiğiniz kadar ileri atlayın ve orayı işaretleyin. Şimdi tekrar atlama çizgisine dönün ve kendinize çok ama çok uzakta, atlamanın mümkün olmadığı bir hedef koyun. O hedefe iyice bakın. Şimdi gözünüzü kapayın ve zihinsel prova yaparak oraya atladığınızı görün ama hayalin içinde olarak. O hedefe atladığınızda kendinizi hemen alkışlayın 'Ben buyum işte, bu kadar kolay' gibi güçlü sözlerle kendinize ödül verin. Bu çok önemli! Şimdi aynı alıştırmayı dört kere daha yapın. Sonra gözlerinizi açın 'Zaten beş kere atlamıştım ama hadi son bir kez daha atlayayım' deyin ve atlayın.
Bu ve buna benzer alıştırmaları insanlara her zaman gösteriyorum ve şaşırıyorlar. Keşke bize doğduğumuzda beynimizin kullanma klavuzu verselerdi.
Verilmedi ama biz bilim sayesinde, yeni öğretiler sayesinde ve çoğunlukla deneme-yanılma yoluyla yeni yöntemler keşfettik. İnanıyorum ki daha keşfedilmemiş ne müthiş sırlar vardır.
Peki Bir Sporcu Ne Yapmalı?
Hedefini yükseltmeli, o kadar yükseltmeli ki hem ona imkansız görünsün hem heyecanlandırsın. Diyelim ki 200 Metre koşucususunuz, hedefiniz Türkiye şampiyonu olmaksa bu çok küçük bir hedeftir. Hedefiniz Usain Bolt'u geçmekse bu orta bir hedeftir. Hedefiniz Usain Bolt'un 19.31'lik rekorunu kırmak ve dünya rekortmeni olmaksa bu büyük bir hedeftir.
Ve hedefiniz 17.00 saniye koşmak gibi bir hedefse işte bu GERÇEK BÜYÜK HEDEFTİR
O zaman siz ne dünya rekorunla ilgilenirsiniz, ne Türkiye şampiyonluğuyla ne Usain Bolt'la... Sizin hedefiniz kendi 17.00 saniyeyi geçmek olur.
Ve bunu yapacak sporcular her zaman tarihe geçecektir.
Bu aralar bazı gençlerle çalışıyorum ve onlarla hedef çalışmaları yapıyorum. Hedeflerini büyüterek kısa zamanda dahi büyük sonuçlar alıyorlar. Misal olarak bir 11 yaşındaki bir çocuktan 100 metre koşmasını istedim 19.20 gibi bir şey koştu. Sonra çeşitli zamanlarda onla çalıştık ve hedefini 08.00 koyduk. Bir hafta sonra 100 metreyi 14.50'de koştu. Bu büyük, çok büyük bir gelişmedir. Tüm bunlardan sonra kendine iyice güvendi ve koşucu olmaya karar verdi. (Onun kararları daha çok değişir ama en azından neler yapabileceğini gördü)
-----------------------------------
Not: Bu yazıyı yazdıktan 1,5 ay sonra çalıştığım 2 genç Bursa'da yapılan bir koşu'da kendi alanlarından birinci oldular.
Üst Düzey Performans Tekniklerini ilk onların üzerinde uyguladım. Her gün 5 km beraberce koştuk ve özel tekniklerimizi, zihinsel antremanlarımızı zevkle yaptık.
Ve harika bir başarı elde ettik.
Oğuzhan Bursa Botanik Barış Koşusunda 100 metre'de 13.90'la birinci oldu.
Alperen 3.000 metre'de 12.04'le birinci oldu.
Ve harika bir başarı elde ettik.
Oğuzhan Bursa Botanik Barış Koşusunda 100 metre'de 13.90'la birinci oldu.
Alperen 3.000 metre'de 12.04'le birinci oldu.
